U javnom sektoru Srpske je podignuta finansijska disciplina, ali ima još prostora za dodatno poboljšanje i potrebe da preporuke budu u većoj mjeri sprovođene u djelo, dok s druge strane nema mjesta za paušalne tvrdnje da u kontrolama nekima “gledamo kroz prste”, tvrdi za “Glas Srpske” glavni republički revizor Jovo Radukić.
Glavna služba za reviziju javnog sektora je, naglašava, i na svojim leđima osjetila posljedice pandemije, ali je prema broju izvještaja 2021. godina istorijska, jer je sprovedeno najviše revizorskih angažmana – ukupno 99, a provjeravali su i koliko su poštovane preporuke iz ranijih izvještaja.
– U Registru preporuka finansijske revizije od 2013. je 4.630 preporuka, od toga su 602 nastale lani. Provjeren je status za 68 odsto, a pokazalo se da je više od 56 odsto u potpunosti sprovedeno, 20 odsto djelimično, 21,70 odsto ne, a dva odsto nije bilo sprovodivo zbog promijenjenih okolnosti. Iako je 76 odsto “sprovedeno ili djelimično sprovedeno”, treba da zabrine da nešto više od petine nije. Tamo gdje nema finansijske revizije svake godine angažuju se timovi da bi utvrdili šta je rađeno, a zaključak može biti negativan, sa rezervom ili pozitivan. Takvih provjera je lani bilo 16, a pokazalo se da je znatno niži stepen sprovođenja preporuka. Kod revizije učinka daje se više vremena za reakciju, jer su kompleksnije preporuke i nisu u nadležnosti samo jednog subjekta.
GLAS: Koji su najčešći propusti i nedostaci u toku 2021. godine?
RADUKIĆ: Određeni nedostaci su “tipični” za neke vrste subjekata, dok se kod drugih takva odstupanja rijetko ili uopšte ne susreću. Najčešća su još ona koja se tiču primjene Zakona o javnim nabavkama, zapošljavanja, dodjele grantova, donošenja akata iz nadležnosti skupštine jedinica lokalne samouprave, evidentiranja rashoda u periodu nastanka…
GLAS: Kakva je finansijska disciplina u lokalnim zajednicama i javnim preduzećima u posljednjem ciklusu revizije?
RADUKIĆ: Lošija od finansijske discipline budžetskih korisnika. Ipak,
opštine i gradovi su mnogo kompleksniji subjekti revizije nego pojedini budžetski korisnici. U prethodnom ciklusu smo revidirali 21 lokalnu zajednicu i četiri javna preduzeća, pri čemu su negativna mišljenja data Kozarskoj Dubici, Prijedoru i “Šumama RS”. Ostala su mahom sa rezervom.
GLAS: Postoje li oblasti gdje je disciplina značajno poboljšana?
RADUKIĆ: Od 26 subjekata iz obavezne revizije, za 23 su data pozitivna mišljenje o finansijskim izvještajima, što govori o dobroj usklađenosti računovodstvenih transakcija i finansijskog izvještavanja, a na koju je uticalo i stalno prisustvo revizije.
GLAS: Dio opozicije smatra da se “gleda kroz prste” institucijama javnog sektora, jer je sve manje negativnih mišljenja.
RADUKIĆ: Kada objektivno posmatramo niz izjava, jasno je da pripadnici političkih partija svoje izjave prilagođavaju trenutku i publici kojoj se obraćaju, bez naknadnog preispitivanja ili odgovornosti za većinu tako datih izjava. Sa druge strane, revizori svaki “svoj” izvještaj potkrijepe nalazima, potpišu i učine javno dostupnim. Ustvrditi da se “gleda kroz prste” i istovremeno ne navesti konkretniju analizu za to, vodi u domen paušalnih ocjena, ličnih impresija, bez minimalne odgovornosti za javno izgovorenu riječ.
GLAS: Neki zamjere da se nedovoljno pojavljujete u javnom prostoru. Kako to komentarišete?
RADUKIĆ: Revizorski rad je isključivo timski rad i nije dobro da Glavna služba bude personifikacija rukovodstva. Sve što imaju da kažu javnosti, revizori kažu kroz izvještaje i najčešće bi svako dalje tumačenje nalaza u javnom prostoru dovelo do krive interpretacije.
Prioriteti
GLAS: Koji su prioriteti rada Glavne službe u 2022. godini?
RADUKIĆ: Sve smo definisali godišnjim planom revizija, prema kojem bi trebalo da uradimo 78 revizija finansijskih izvještaja i usklađenosti, šest učinka, uz četiri naknadna pregleda sprovođenja preporuka revizije učinka iz ranijih godina i maksimalno mogući broj angažmana provjere preporuka iz finansijske revizije.
