Ravna planina banerRavna planina baner

Na današnji dan

Dogodilo se na današnji datum, 18. novembar

18 Novembar 2024
6 min.
Dogodilo se na današnji datum, 18. novembar

Danas je ponedjeljak, 18. novembar, 323. dan 2024. Do kraja godine ima 43 dana.

9. god. n. e. – Rođen rimski car Tit Flavije Vespazijan/na fotografiji/, osnivač dinastije Flavija. Tokom vladavine od 69. do smrti 79. pobijedio je i raselio Jevreje i u Rimu podigao veličastvene građevine – Koloseum, Kapitol i Amfiteatar.

1095. – Na crkvenom saboru u Klermonu papa Urban Drugi pozvao crkvene velikodostojnike i svjetovne vladare na ratni pohod protiv “nevjernika”, seldžuka koji su zauzeli Svetu zemlju u Palestini sa grobom Isusa Hrista u Jerusalimu. Time je podstakao vjersko ludilo i krstaške ratove koji su trajali dva vijeka.

1626. – Papa Urban Osmi osveštao Crkvu Svetog Petra u Rimu.

1697. – Rođen engleski slikar Vilijam Hogart, izuzetan portretista i crtač fizionomija. Slikao je scene satiričnog i moralizatorskog karaktera iz života aristokratije. Ostavio je relativno mali broj radova, ali ga je njihova vrijednost uvrstila među najznačajnije engleske slikare.

1786. – Rođen njemački kompozitor Karl Marija Fridrih Ernst fon Veber, tvorac njemačke romantične opere. Komponovao je i kantate, orkestarsku, kamernu i horsku muziku. Vodio je opere u Pragu i Drezdenu, a radio je i u Londonu, gdje je umro 1826. Djela: opere “Čarobni strijelac”, “Eurijante”, “Ribecal” /nedovršena/, “Silvana”, “Abu Hasan”, “Oberon”, koncerti, “Koncertni komad za klavir i orkestar”, klavirski “Poziv na igru”, “Koncertino za klarinet i orkestar”.

1787. – Rođen francuski slikar Luj Žak Mande Dager, zahvaljujući čijem je izumu, nazvanom “dagerotipija”, prvi put praktično omogućena izrada fotografija.

1830. – Proglašena nezavisnost Belgije, do tada ujedinjene sa Holandijom.

1860. – Rođen poljski državnik, pijanista i kompozitor Ignac Jan Paderevski, profesor Konzervatorijuma u Varšavi, koji je od 1919. do 1921. bio premijer i šef diplomatije, a 1940. predsjednik Poljske. Djela: opera “Manra”, “Poljska fantazija” za klavir i orkestar, jedna simfonija, klavirska djela, solo pjesme.

1883. – U SAD prihvaćeno standardno računanje vremena i Zemlja je podijeljena na četiri vremenske zone.

1903. – SAD sa Panamom potpisale ugovor kojim su dobile neograničeno pravo korišćenja Panamskog kanala. Tek 1979. je dogovoreno da se kanal 31. decembra 1999. vrati Panami.

1905. – Rođen srpski pisac i revolucionar Jovan Popović, pripadnik grupe pisaca koja je između dva svjetska rata njegovala socijalnu literaturu. Poslije zavođenja Šestojanuarske diktature 1929. je osuđen zbog komunističke propagande. Poslije oslobođenja Jugoslavije u Drugom svjetskom ratu pokrenuo je i jedno vrijeme uređivao “Književne novine”. Djela: zbirke pjesama “Hadžija večnosti”, “Lasta u mitraljeskom gnezdu”, “Ples nad prazninom”, proza “Lica u prolazu”, “Istinite legende”, “Reda mora da bude”, “Sremska hronika”, studije i eseji “Đura Jakšić i njegovo doba”, “Sterija i počeci srpske drame”, “Svetozar Marković”.

1905. – Princ Čarls od Danske izabran za prvog kralja Norveške poslije obnavljanja nezavisnosti te zemlje njenim odvajanjem od Švedske i uzeo je ime Hakon Sedmi.

1910. – U Meksiku izbila revolucija i tokom narednih deset godina poginulo najmanje milion ljudi.

1915. – U Kačaničkom tjesnacu na Kosovu i Metohiji srpska vojska u Prvom svjetskom ratu vodila žestoku borbu s bugarskim trupama koje su udarile s leđa i time onemogućile njeno povlačenje prema Skoplju u susret saveznicima. Premorene i desetkovane srpske trupe, pritisnute njemačkim snagama sa sjevera i bugarskim s juga, morale su da obustave pokret prema Skoplju i ubrzo je srpska Vrhovna komanda naredila povlačenje preko Albanije.

1918. – Belgijska armija ušla u Brisel poslije četiri godine njemačke okupacije u Prvom svjetskom ratu.

1922. – Umro francuski pisac Marsel Prust, autor djela beskrajno složene i tanane književne arhitekture, koji je izvršio ogroman uticaj na evropski roman 20. vijeka. Dejstvom veoma produbljene psihologije, istančanim uočavanjem konstanti ljudske prirode i umjetničkom snagom, uzdigao je likove do univerzalnosti. Djela: ciklus romana “U traganju za izgubljenim vremenom” /”U Svanovom kraju”, “U sjenci djevojaka u cvijetu”, “Oko Germatovih”, “Sodoma i Gomora”, “Zatočenica”, “Nestala Albertina”, “Nađeno vrijeme”/, roman “Žan Santej”, polemički spis “Protiv Sent-Beva”.

1936. – Njemačka i Italija priznale vladu generala Fransiska Franka i od tog trenutka građanski rat nije bio unutrašnja stvar razjedinjene Španije. Dvije fašističke sile su koristile obračun falange s republikom kao poligon za isprobavanje novih borbenih sredstava i pripremu za Drugi svjetski rat.

1945. – Na prvim izborima u Bugarskoj poslije Drugog svjetskog rata, koje je opozicija bojkotovala, pobijedio je Otečestveni front predvođen komunistima.

1956. – Umro srpski glumac Dobrica Milutinović, najveći srpski romantičarski pozorišni glumac, izuzetnog glasa i rijetkog temperamenta. Kao prvak Drame nacionalnog teatra više od pola vijeka je s ogromnim uspjehom igrao niz uloga iz klasičnog pozorišnog repertoara i najznačajnije likove iz nacionalnog repertoara. U Beograd je došao 1898. na poziv upravnika Narodnog pozorišta Branislava Nušića. Muzej pozorišne umjetnosti i Savez dramskih umjetnika Srbije su 1980. u saradnji sa Zlatarom u Majdanpeku ustanovili “prsten Dobrice Milutinovića”, nagradu za glumačko životno djelo.

1970. – Zapadna Njemačka i Poljska saglasile se da uspostave diplomatske odnose i time okončaju neprijateljstvo dugo 31 godinu.

1970. – Kina imenovala ambasadora u SSSR-u i time, poslije četiri godine, obnovila diplomatske odnose na najvišem nivou.

1976. – Ljevičarska vojna hunta Etiopije izvršila smrtnu kaznu nad 27 ljudi zbog navodnog kovanja zavjere.

1978. – U Džonstaunu u Gijani, ispijanjem otrova, kolektivno samoubistvo izvršilo 914 Amerikanaca, pripadnika sekte “Hram naroda”, uključujući vođu sekte Džima Džonsa. Članovi sekte koji su odbili da ispiju otrov ubijeni su.

1987. – U požaru u stanici “Kings Kros” londonskog metroa život izgubilo 30 ljudi.

1991. – JNA ušla u Vukovar.

1991. – Sobranje Makedonije usvojilo ustav koji je tu bivšu jugoslovensku republiku označio kao nezavisnu državu u postojećim administrativnim granicama. Od 120 poslanika za ustav su glasala 92.

1991. – Umro čehoslovački državnik slovačkog porijekla Gustav Husak, bivši predsjednik Čehoslovačke, koji je na čelo Komunističke partije te zemlje došao poslije vojne intervencije Varšavskog pakta 1968, zamijenivši Aleksandera Dubčeka, a 1975. je postao šef države. Bio je jedan od vođa Slovačkog ustanka u Drugom svjetskom ratu protiv nacista 1944, a kao “slovački nacionalista” od 1951. do 1960. proveo je u komunističkom zatvoru. Pod pritiskom javnosti 1989. je podnio ostavku na funkciju predsjednika Čehoslovačke.

1993. – U Lukavicu stigao konvoj iz muslimanskog dijela grada sa 125 Sarajlija slovenačkog porijekla, mahom žena, djece i starijih osoba. Konvoj je preko Pala krenuo u Beograd, a zatim preko Mađarske u Sloveniju.

1993. – Predstavnici tri zaraćene strane u bivšoj BiH potpisali u Ženevi deklaraciju o slobodnom prolazu humanitarne pomoći.

1993. – Lideri Južne Afrike odobrili ustav kojim je označen kraj politike aparthejda u toj zemlji.

1993. – Novi vojni upravljač Nigerije general Sani Abača raspustio sve demokratske institucije.

1995. – Vatikan saopštio da je zabrana zaređivanja žena za sveštenike definitivna, jer bi suprotna odluka značila grubo kršenje doktrine rimokatoličke crkve.

2007. – Od eksplozije u rudniku u ukrajinskom bazenu uglja Donbas poginuo 101 rudar.

2015.- Vehabija Enes Omeragić /34/ ubio pripadnike Oružanih snaga BiH Armina /Murisa/ Salkića i Nedeljka /Dušana/ Radića. Prilikom napada Omeragić je uzvikivao “Alahu ekber”. Vehabija je poslije napada izvršio samoubistvo.

2017. – Umro Malkom Mičel Jang, australijski muzičar, gitarista i pjevač jedne od najpoznatijih svjetskih grupa 20. vijeka Ej-Si-Di-Si /AC/DC/.

SRNA

Povezani članci

Dogodilo se na današnji datum, 6. decembar

Danas je petak, 6. decembar, 341. dan 2024. Do kraja godine ima 25 dana. 1421. – Rođen engleski kralj Henri Šesti, posljednji monarh iz dinastije Lankaster, koji je formalno postao vladar 1422, u osmom mjesecu života. Svrgnut je u dinastičkim borbama i ubijen je u maju 1471. u londonskom zatvoru “Tauer”. 1492. – Španski moreplovac […]

Dogodilo se na današnji datum, 5. decembar

Danas je četvrtak, 5. decembar, 340. dan 2024. Do kraja godine ima 26 dana. 1443. – Rođen italijanski sveštenik Đulijano dela Rovere, od 1503. do smrti 1513. papa Julije Drugi, najveći pokrovitelj umjetnosti među poglavarima Rimokatoličke crkve. Od Mikelanđela Buonarotija, čiji je bio blizak prijatelj, naručio je izradu fresaka u Sikstinskoj kapeli u Vatikanu, uključujući […]